Op 1 januari 2007 is de Mkb-winstvrijstelling ingevoerd. Doel is om de ondernemingsactiviteiten en de doorgroei van de ondernemingen te belonen. De regeling moet ook nieuwe ondernemingsactiviteiten bevorderen. Na het lezen van deze handreiking weet u voor wie de regeling geldt en hoe u de vrijstelling berekent.

De Mkb-winstvrijstelling is vastgelegd in artikel 3.79a ,Wet Inkomstenbelasting 2001(Wet IB 2001). De hoogte van de Mkb-vrijstelling bedraagt 14% van de winst, nadat u deze hebt verminderd met de ondernemersaftrek. Dit percentage is sinds 2013 ongewijzigd.

Voor wie?
De Mkb-winstvrijstelling is een aftrekpost op de winst. Deze vrijstelling geldt alleen voor ondernemers. Een ondernemer is een belastingplichtige voor wiens rekening een onderneming wordt gedreven en die rechtstreeks wordt verbonden voor de verbintenissen van die onderneming (artikel 3.4 Wet IB 2001). Ook geldt de vrijstelling voor de vrije beroepsbeoefenaar (artikel 3.5 Wet IB 2001).

De Mkb-winstvrijstelling geldt niet als iemand winst behaalt op grond van artikel 3.3 Wet IB 2001, zoals bijvoorbeeld:

  • een medegerechtigde in een onderneming (bijvoorbeeld een commanditaire vennoot)
  • een voordeel op een schuldvordering in een onderneming waarbij de vordering functioneert in die onderneming alsof het eigen vermogen voor die onderneming is en de vergoeding grotendeels afhankelijk is van de gerealiseerde winst.

Berekening van de MKB-vrijstelling
Volgens artikel 3.2 Wet IB 2001 is de belastbare winst uit onderneming:

  • het gezamenlijk bedrag van de winst
  • die de belastingplichtige als ondernemer geniet uit één of meer ondernemingen
  • verminderd met de ondernemersaftrek en
  • de MKB-winstvrijstelling.

De berekening
U vermindert/vermeerdert de winst eerst met dat wat fiscaal niet tot de winst behoort zoals:

  • vrijgestelde winstbestanddelen
  • kosten niet of deels aftrekbaar
  • investeringsregelingen
  • toevoegingen of onttrekkingen aan de (fiscale) reserves
  • dotatie/onttrekking FOR.

Vervolgens vermindert u de winst met de ondernemersaftrek zoals:

De winst die dan overblijft is de grondslag voor de MKB-winstvrijstelling.

Negatieve winst
Wanneer de winst vóór de MKB-winstvrijstelling negatief is moet u wel de MKB-winstvrijstelling berekenen. In dat geval beperkt de vrijstelling de negatieve winst. Met andere woorden: er is minder (te verrekenen) fiscaal verlies.

Bijzonderheden
In sommige gevallen is er een nagekomen bedrijfsbate in een jaar dat er geen sprake meer is van het feitelijk uitoefenen van een onderneming. Bijvoorbeeld wanneer een voormalig ondernemer één of enkele jaren na de feitelijke bedrijfsbeëindiging een bedrijfspand verkoopt in het kader van een langlopende liquidatie.

Volgens de letter van de wet heeft hij dan geen recht meer op de MKB-winstvrijstelling. De Hoge Raad heeft in haar uitspraak van 22 mei 2015 (nr. 14/02559, ECLI:NL:HR:2015:1260) echter bepaald dat in die gevallen toch recht bestaat op de MKB-winstvrijstelling.

Voor meer informatie over deze uitspraak, zie: V-N 2015/25.4 en BNB 2015/140.

De HR verwijst hierbij naar HR 12 oktober 2012, nr. 11/03804, ECLI:NL:HR:2012:BX0947 (BNB 2012/315).